احتمالاً همه شما که این مقاله را می‌خوانید، تعریف «هدف» را از دیدگاه خودتان می‌دانید. از تعریف هدف که بگذریم به راه های هدف گذاری می رسیم. یکی از مشهورترین راه های هدف گذاری، هدف گذاری به روش «اسمارت» است. اما آیا این روش واقعاً بدون نقص است؟ آیا بهترین راه برای هدف گذاری است؟ باهم به بررسی این موضوع می پردازیم.
هدف گذاری به روش اسمارت چیست؟
اگر به دنبال روش‌های هدف گذاری بوده باشید، لابد اسم روش «SMART» را هم شنیده‌اید. هدف گذاری به روش اسمارت از ترکیب 5 سرواژه تشکیل شده است.
این سرواژه‌ها عبارت‌اند از:
S: هدف باید مشخص باشد.
M: هدف باید قابل‌اندازه‌گیری باشد.
A: هدف باید دست‌یافتنی باشد. مثلاً شما نمی‌توانید اولین انسانی باشید که به ماه می‌رود. چون قبلاً یک نفر این کار را کرده است.
R: هدف باید مرتبط باشد.
T: هدف باید زمان‌بندی‌شده باشد.
هدف-گذاری-با-روش-اسمارت
آیا از «اسمارت» می‌توانیم به عنوان یک «روش» هدف گذاری استفاده کنیم؟
استفاده از این شیوه به عنوان یک روش، اشتباه است. اگرچه تمام این سرواژه‌ها و توضیحات برای یک هدف گذاری دقیق، ضروری هستند، اما به این روش انتقاداتی وارد است.
این سیستم هدف گذاری تماماً «منطقی» است. ممکن است امروز با این شیوه، هدف گذاری کنید اما فردا صبح ناگهان می‌بینید که حال ندارید به سوی هدف‌هایتان بروید.
نکته اینجاست که انسان یک موجود کاملاً منطقی نیست.
در تحقیقی علمی که حدود 40 سال پیش انجام شده است، مشخص شد که قریب به 97 درصد مردم یا هدف ندارند و یا «هدف درستی ندارند!»
انسان-منطقی-نیست
اما بهترین روش برای هدف گذاری چیست؟ روش «4 الف»
روش 4 مرحله‌ای زیر، هم از نظر میزان منطقی بودن با انسان سازگارتر است و هم انعطاف بیشتری دارد.
روش 4 الف که از سر واژه‌های «ایده»، «اولویت بندی»، «آزمایش» و «اقدام» تشکیل شده است، به نظر می‌رسد روش بهینه‌تر و کارآمدتری از روش اسمارت باشد.
در حقیقت «اسمارت» برای موقعی کاربرد دارد که هدفتان را انتخاب کرده و به درستی می‌شناسید.
گام-های-هدف-گذاری
1- ایده
ایده‌های کلی برای هدف گذاری را از کجا بیاوریم؟
ایده‌ها از منابع مختلفی مثل نیازها و رنج‌ها پدید می‌آید.
برای ایده پردازی جهت هدف گذاری بهتر است بارش فکری انجام دهید.
اولین شرط در بارش فکری، تمرکز کامل است و حواس پرتی نداشته باشید.
در بارش فکری باید زمان سنج داشته باشید.
کاغذ و خودکار پیش نیاز واجب بارش فکری است.
باید همه چیز را بنویسید. اصلاً در نظر نگیرید که ایده‌ها مسخره است یا خیر. همه چیز را بنویسید.
بدون قضاوت یا برنامه‌ریزی باشد.
کمیت و تعداد مهم است. کیفیت در مراحل اولیه بارش فکری مهم نیست!
بخوانید: طوفان فکری چیست و روش استفاده از آن چگونه است؟
سؤالات خوب برای ایده پردازی جهت هدف گذاری
راه اول
غول چراغ جادو!
اگر شما یک غول چراغ جادو داشتید چه‌کار می‌کردید؟ از او چه درخواستی می‌کردید؟ پاسخ به این سؤال به شما در یافتن ایده کمک می‌کند!
غول-چراغ-جادو
راه دوم
اگر می‌دانستید که هرگز شکست نخواهید خورد، در چه راه‌هایی گام می‌گذاشتید و چه نقشه‌ای برای زندگی خودتان طراحی می‌کردید؟
راه سوم
آگه ده‌ها میلیارد تومان پول داشتید، با آن چه می‌کردید؟ چه هدفی برای خودتان درست می‌کردید؟
راه چهارم
اگر یک دکتر به شما می‌گفت که تنها شش ماه زنده هستید، چه می‌کردید؟ در این شش ماه دقیقاً چه‌کاری انجام می‌دادید؟
راه پنجم
اگر الان ناگهان به ده سال آینده می‌رفتید چطور؟ دوست داشتید در چه جایگاهی قرار داشته باشید؟
